Zadatek na mieszkanie – Co warto wiedzieć?

Zakup mieszkania to jedna z najważniejszych decyzji finansowych w życiu, dlatego warto dokładnie przygotować się do tego procesu. Często przy podpisywaniu umowy przedwstępnej wymagane jest wpłacenie zadatku na mieszkanie. Dlatego też warto zrozumieć, czym dokładnie jest zadatek, ile wynosi, oraz jakie ma konsekwencje w przypadku różnych scenariuszy, takich jak nieuzyskanie kredytu. Ten artykuł ma na celu przybliżenie najważniejszych informacji dotyczących zadatku na mieszkanie, aby przyszli lokatorowie byli świadomi w działaniach przy zakupie nieruchomości. 

Czym jest zadatek na mieszkanie?

Zadatek na mieszkanie to określona suma pieniędzy wpłacona przez kupującego na rzecz sprzedającego w momencie podpisania umowy przedwstępnej. Jest to forma zabezpieczenia, która ma na celu zapewnienie, że obie strony są poważnie zainteresowane zawarciem umowy ostatecznej. Zadatek pełni istotną rolę w transakcji kupna-sprzedaży nieruchomości. Po pierwsze, stanowi wyraźny sygnał, że obie strony są zdecydowane na zawarcie umowy i podejmują konkretne zobowiązania. Po drugie, minimalizuje ryzyko niepowodzenia umowy, motywując strony do jej finalizacji. Dzięki zadatkowi sprzedający ma pewność, że kupujący nie wycofa się z transakcji bez powodu, a kupujący ma zabezpieczenie w postaci możliwości odzyskania zadatku w podwójnej wysokości, jeśli sprzedający nie dotrzyma warunków umowy.

Zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego, w przypadku gdy umowa przyrzeczona nie zostanie zawarta z winy kupującego, sprzedający ma prawo zatrzymać zadatek. Natomiast jeśli to sprzedający odstąpi od umowy, kupujący może domagać się zwrotu zadatku w podwójnej wysokości. Takie rozwiązanie pełni funkcję motywacyjną i zabezpieczającą dla obu stron transakcji, zmniejszając ryzyko niepowodzenia umowy.

Podstawową różnicą między zadatkiem a zaliczką jest właśnie sposób ich regulacji oraz konsekwencje związane z niewywiązaniem się z umowy. Zaliczka, w przeciwieństwie do zadatku, jest kwotą zwrotną niezależnie od przyczyny niewykonania umowy. Nie niesie ze sobą takich samych konsekwencji jak zadatek, co sprawia, że nie jest tak silnym narzędziem motywującym i zabezpieczającym dla stron transakcji.

Ile zadatku na mieszkanie należy wpłacić?

Wysokość zadatku na mieszkanie zazwyczaj ustalana jest indywidualnie między stronami umowy, jednak najczęściej wynosi ona około 10% wartości nieruchomości. Oznacza to, że jeśli nieruchomość kosztuje 500 000 zł, wartość zadatku wyniesie 50 000 zł. Nie ma jednak prawnie ustalonej minimalnej ani maksymalnej kwoty zadatku, więc wszystko zależy od negocjacji między kupującym a sprzedającym. Istotne jest, aby wysokość zadatku była adekwatna do wartości mieszkania i akceptowalna dla obu stron. Zadatek może być wpłacony gotówką, ale coraz częściej stosuje się przelewy bankowe, co jest również akceptowalne prawnie. Ważne, aby w umowie przedwstępnej była dokładnie określona forma i termin wpłaty zadatku, ponieważ pozwoli to uniknąć ewentualnych sporów w przyszłości. Reasumując wysokość zadatku, można powiedzieć, że powinien on być na tyle wysoki, aby motywować obie strony do dotrzymania warunków umowy, ale jednocześnie nie na tyle, aby stanowił nadmierne obciążenie finansowe dla kupującego.

Sprawdź również: Kredyt na budowę domu

Co z zadatkiem w przypadku nieuzyskania kredytu?

Nieuzyskanie kredytu na zakup nieruchomości jest jednym z najczęstszych powodów, dla których umowa przyrzeczona nie dochodzi do skutku. W takiej sytuacji kluczowe jest, aby odpowiednie zapisy dotyczące tego ryzyka były uwzględnione w umowie przedwstępnej. Jeżeli w umowie nie ma postanowień na ten temat, zadatek może zostać utracony przez kupującego, jeśli nie dojdzie do zawarcia umowy ostatecznej. Aby tego uniknąć, warto zawrzeć klauzulę mówiącą, że w przypadku nieuzyskania kredytu kupujący ma prawo do zwrotu zadatku. W praktyce często stosuje się rozwiązanie polegające na uzależnieniu wpłaty zadatku od przedstawienia przez kupującego wstępnej decyzji kredytowej. Dzięki temu, ryzyko związane z nieuzyskaniem finansowania jest mniejsze. Jeśli jednak kupujący nie otrzyma kredytu, a umowa nie zawiera odpowiednich zapisów, zadatek przepada. Dlatego tak ważne jest, aby dokładnie przemyśleć i omówić wszystkie warunki umowy przedwstępnej z prawnikiem lub doradcą nieruchomości, aby zabezpieczyć swoje interesy.